prof. dr hab. Elżbieta Daszkowska

Zachodzące obecnie procesy globalizacji stanowią niezwykle złożone zjawisko, dotykające każdej już dziedziny życia człowieka – począwszy od polityki przez gospodarkę, a na kulturze skończywszy, zwłaszcza w przypadku ostatniego z wymienionych czynników potrzeba czasu na ocenę czy niesie on pozytywne czy raczej negatywne skutki. Mająca miejsce globalizacja kulturowa, zwana również „McDonaldyzacją”, przejawia się w zakrojonym na dużą skalę przyjęciu kultury USA w postaci nadmiernego konsumpcjonizmu i adopcji elementów tradycji amerykańskiej do własnych warunków – w taki sposób powstaje swoista chimera kulturowa, lecz również często się zdarza, iż dotychczasowe tradycyjne wartości i wzorce ulegają zatraceniu bądź niezwykle silnemu osłabieniu.

Jarosław Narymunt Rożyński

Wizyta prezydenta Andrzeja Dudy w Chinach rozbudziła nadzieję na zwiększenie współpracy pomiędzy Polską a Chińską Republiką Ludową. Projekty Nowego Jedwabnego Szlaku (NJS) oraz Azjatyckiego Banku Inwestycji (AIIB) stały się punktami uwagi dla praktycznie wszystkich krajów na świecie. Nowy Jedwabny Szlak doskonale wpisuje się również w koncepcję Międzymorza w Europie Środkowo-Wschodniej. Tymczasem Ukraina za naszymi plecami proponuje Chińskiej Republice Ludowej budowę Międzymorza bez udziału Polski, z wyraźnym pominięciem naszych interesów geopolitycznych.

Łukasz Szoszkiewicz

Popularny ekspert od geopolityki mec. Jacek Bartosiak kreśląc rozkład sił na mapie świata w początkach XXI wieku podkreśla znaczenie Nowego Jedwabnego Szlaku, który ma pomóc Chinom w detronizacji USA z pozycji światowego hegemona. To jednak tylko jeden z elementów układanki geopolityki Chin, nad którym głowią się teraz stratedzy w Pekinie. Prawdziwym bólem głowy jest reforma gospodarki i społeczeństwa, które zaczyna się budzić i coraz odważniej domagać zmian. Przed takimi wyzwaniami stanął w 2012 roku wybrany na przywódcę państwa Xi Jinping, który podjął wyzwanie – u początku swoich rządów ogłosił nastanie czasów chińskiego snu rychły renesansu chińskiego narodu. Międzynarodowi komentatorzy już teraz uznają obecnego prezydenta Chińskiej Republiki Ludowej za przywódcę, który zapisze się w historii obok Mao Zedonga i Deng Xiaopinga – pytanie tylko, czy zapisze się jako reformator, czy jako ten, który pogrzebał Chiny?

prof. dr hab. Adam Gwiazda

Do niedawna Chiny posiadające największą na świecie armię nie angażowały zbytnio swoich żołnierzy w roli „światowego żandarma” i nie brały aktywnego udziału w różnych, regionalnych konfliktach zbrojnych ani też w globalnej wojnie z terroryzmem. Podstawowym zadaniem armii chińskiej było, do niedawna, przede wszystkim zapewnienie bezpieczeństwa narodowego, obrona terytorium swojego państwa i dopiero w następnej kolejności utrzymanie bezpieczeństwa międzynarodowego (szczególnie w regionie Azji Wschodniej). Podjęcie przez chińskie firmy ekspansji gospodarczej w skali globalnej przyczyniło się także do reorientacji polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Chin, które stopniowo umacniają swoją pozycję mocarstwa światowego.

Radosław S. Czarnecki

Czy Rosja jest częścią Europy, czy – jak chce polski mainstream – jej miejsce jest w Azji, za Uralem? Nie ma sensu przytaczać powszechnie znanych faktów i argumentów z: historii (tu rodzi się podstawowy dylemat, nieznany większości polskich zwolenników stawiania Rosji do azjatyckiego kąta: czy Azja jest czymś gorszym?), dziejów europejskiej kultury, polityki, sztuki etc., przemawiających za europejskością Rosji i Rosjan. Europejskością w pluralistycznym pojmowaniu tego pojęcia, w jego złożoności i wielowymiarowości. W znaczeniu symbolicznym to tak jak w Antyku: Rzym vs Ateny, a później, we wczesnym Średniowieczu – Rzym vs Konstantynopol.

Jacek C. Kamiński

Kolejne publiczne wystąpienie Władimira Putina i znów ważne przesłanie. 3 grudnia prezydent Federacji Rosyjskiej wygłosił na Kremlu doroczne posłanie do Zgromadzenia Federalnego. Mimo napiętej sytuacji międzynarodowej, skoncentrował się w nim na problematyce wewnętrznej – zapowiadając kontynuację polityki odrodzenia gospodarczego i dalszą budowę rosyjskiej wersji państwa opiekuńczego.

prof. Claudio Mutti

O obecnym dziś w Europie islamie zwykło się myśleć jako o religii charakterystycznej dla imigrantów napływających z krajów arabskich i innych obszarów Azji oraz Afryki. Rozważania dotyczące historycznej obecności islamu w Europie, a zatem sytuacji, kiedy był on religią autochtonicznej ludności europejskiej, ograniczają się zazwyczaj do wzmianek na temat słowiańskich i albańskich społeczności zamieszkujących Bałkany.

Aleksiej Dziermant

Projekt geopolityczny Międzymorza, znany także jako Intermarium, Związek Bałtycko-Czarnomorski, WKL 2.0 lub Nowa Rzeczypospolita, w ostatnim czasie coraz bardziej porusza umysły polityków i ideologów w Polsce, Ukrainie, Litwie.

Borys Kagarlicki

Po upadku bloku radzieckiego w latach 1989–1991 mówienie o marksizmie jako o wiodącej czy choćby wpływowej szkole teoretycznej w krajach Europy Wschodniej byłoby co najmniej dziwne. Sam termin „socjalizm” został tu w najwyższym stopniu zdyskredytowany.

prof. dr hab. Adam Gwiazda

Od wielu już lat następuje niepokojący wielu demografów i polityków spadek dzietności kobiet w wieku rozrodczym nie tylko w bogatych krajach zachodnich. Faktem jednak jest, że w tych ostatnich państwach najszybciej postępuje starzenie się społeczeństwa ze wszystkimi, wynikającymi z tego zjawiska negatywnymi następstwami. Równie niepokojącą tendencją jest ta, że tempo przyrostu naturalnego ludności znacznie osłabło i nadal zmniejsza się także w krajach rozwijających się, gdzie do niedawna współczynnik całkowitej dzietności (z ang. total fertility rate: TFR) kobiet był jednym z najwyższych w świecie.