Elżbieta Daszkowska: Paradoksy globalizacji na przykładzie relacji kulturowych Azja-Europa
prof. dr hab. Elżbieta Daszkowska
Zachodzące obecnie procesy globalizacji stanowią niezwykle złożone zjawisko, dotykające każdej już dziedziny życia człowieka – począwszy od polityki przez gospodarkę, a na kulturze skończywszy, zwłaszcza w przypadku ostatniego z wymienionych czynników potrzeba czasu na ocenę czy niesie on pozytywne czy raczej negatywne skutki. Mająca miejsce globalizacja kulturowa, zwana również „McDonaldyzacją”, przejawia się w zakrojonym na dużą skalę przyjęciu kultury USA w postaci nadmiernego konsumpcjonizmu i adopcji elementów tradycji amerykańskiej do własnych warunków – w taki sposób powstaje swoista chimera kulturowa, lecz również często się zdarza, iż dotychczasowe tradycyjne wartości i wzorce ulegają zatraceniu bądź niezwykle silnemu osłabieniu.
Jarosław Narymunt Rożyński: Ukraina proponuje Międzymorze bez Polski
Jarosław Narymunt Rożyński
Wizyta prezydenta Andrzeja Dudy w Chinach rozbudziła nadzieję na zwiększenie współpracy pomiędzy Polską a Chińską Republiką Ludową. Projekty Nowego Jedwabnego Szlaku (NJS) oraz Azjatyckiego Banku Inwestycji (AIIB) stały się punktami uwagi dla praktycznie wszystkich krajów na świecie. Nowy Jedwabny Szlak doskonale wpisuje się również w koncepcję Międzymorza w Europie Środkowo-Wschodniej. Tymczasem Ukraina za naszymi plecami proponuje Chińskiej Republice Ludowej budowę Międzymorza bez udziału Polski, z wyraźnym pominięciem naszych interesów geopolitycznych.
Łukasz Szoszkiewicz: Geopolityka Chin: transformacja chińskiego smoka
Łukasz Szoszkiewicz
Popularny ekspert od geopolityki mec. Jacek Bartosiak kreśląc rozkład sił na mapie świata w początkach XXI wieku podkreśla znaczenie Nowego Jedwabnego Szlaku, który ma pomóc Chinom w detronizacji USA z pozycji światowego hegemona. To jednak tylko jeden z elementów układanki geopolityki Chin, nad którym głowią się teraz stratedzy w Pekinie. Prawdziwym bólem głowy jest reforma gospodarki i społeczeństwa, które zaczyna się budzić i coraz odważniej domagać zmian. Przed takimi wyzwaniami stanął w 2012 roku wybrany na przywódcę państwa Xi Jinping, który podjął wyzwanie – u początku swoich rządów ogłosił nastanie czasów chińskiego snu rychły renesansu chińskiego narodu. Międzynarodowi komentatorzy już teraz uznają obecnego prezydenta Chińskiej Republiki Ludowej za przywódcę, który zapisze się w historii obok Mao Zedonga i Deng Xiaopinga – pytanie tylko, czy zapisze się jako reformator, czy jako ten, który pogrzebał Chiny?
Adam Gwiazda: Chińscy żołnierze w nowej roli
prof. dr hab. Adam Gwiazda
Do niedawna Chiny posiadające największą na świecie armię nie angażowały zbytnio swoich żołnierzy w roli „światowego żandarma” i nie brały aktywnego udziału w różnych, regionalnych konfliktach zbrojnych ani też w globalnej wojnie z terroryzmem. Podstawowym zadaniem armii chińskiej było, do niedawna, przede wszystkim zapewnienie bezpieczeństwa narodowego, obrona terytorium swojego państwa i dopiero w następnej kolejności utrzymanie bezpieczeństwa międzynarodowego (szczególnie w regionie Azji Wschodniej). Podjęcie przez chińskie firmy ekspansji gospodarczej w skali globalnej przyczyniło się także do reorientacji polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Chin, które stopniowo umacniają swoją pozycję mocarstwa światowego.
Radosław S. Czarnecki: Rosja – Polska – Europa: antynomia czy dopełnienie?
Radosław S. Czarnecki
Czy Rosja jest częścią Europy, czy – jak chce polski mainstream – jej miejsce jest w Azji, za Uralem? Nie ma sensu przytaczać powszechnie znanych faktów i argumentów z: historii (tu rodzi się podstawowy dylemat, nieznany większości polskich zwolenników stawiania Rosji do azjatyckiego kąta: czy Azja jest czymś gorszym?), dziejów europejskiej kultury, polityki, sztuki etc., przemawiających za europejskością Rosji i Rosjan. Europejskością w pluralistycznym pojmowaniu tego pojęcia, w jego złożoności i wielowymiarowości. W znaczeniu symbolicznym to tak jak w Antyku: Rzym vs Ateny, a później, we wczesnym Średniowieczu – Rzym vs Konstantynopol.
Jacek C. Kamiński: Putin: Będziemy iść naprzód
Jacek C. Kamiński
Kolejne publiczne wystąpienie Władimira Putina i znów ważne przesłanie. 3 grudnia prezydent Federacji Rosyjskiej wygłosił na Kremlu doroczne posłanie do Zgromadzenia Federalnego. Mimo napiętej sytuacji międzynarodowej, skoncentrował się w nim na problematyce wewnętrznej – zapowiadając kontynuację polityki odrodzenia gospodarczego i dalszą budowę rosyjskiej wersji państwa opiekuńczego.
Claudio Mutti: Europa muzułmańska
prof. Claudio Mutti
O obecnym dziś w Europie islamie zwykło się myśleć jako o religii charakterystycznej dla imigrantów napływających z krajów arabskich i innych obszarów Azji oraz Afryki. Rozważania dotyczące historycznej obecności islamu w Europie, a zatem sytuacji, kiedy był on religią autochtonicznej ludności europejskiej, ograniczają się zazwyczaj do wzmianek na temat słowiańskich i albańskich społeczności zamieszkujących Bałkany.
Aleksiej Dziermant: Alternatywa dla Międzymorza
Aleksiej Dziermant
Projekt geopolityczny Międzymorza, znany także jako Intermarium, Związek Bałtycko-Czarnomorski, WKL 2.0 lub Nowa Rzeczypospolita, w ostatnim czasie coraz bardziej porusza umysły polityków i ideologów w Polsce, Ukrainie, Litwie.
Borys Kagarlicki: Marksizm w epoce globalizacji
Borys Kagarlicki
Po upadku bloku radzieckiego w latach 1989–1991 mówienie o marksizmie jako o wiodącej czy choćby wpływowej szkole teoretycznej w krajach Europy Wschodniej byłoby co najmniej dziwne. Sam termin „socjalizm” został tu w najwyższym stopniu zdyskredytowany.
Adam Gwiazda: Azja się starzeje
prof. dr hab. Adam Gwiazda
Od wielu już lat następuje niepokojący wielu demografów i polityków spadek dzietności kobiet w wieku rozrodczym nie tylko w bogatych krajach zachodnich. Faktem jednak jest, że w tych ostatnich państwach najszybciej postępuje starzenie się społeczeństwa ze wszystkimi, wynikającymi z tego zjawiska negatywnymi następstwami. Równie niepokojącą tendencją jest ta, że tempo przyrostu naturalnego ludności znacznie osłabło i nadal zmniejsza się także w krajach rozwijających się, gdzie do niedawna współczynnik całkowitej dzietności (z ang. total fertility rate: TFR) kobiet był jednym z najwyższych w świecie.