prof. dr hab. Elżbieta Daszkowska

Zachodzące obecnie procesy globalizacji stanowią niezwykle złożone zjawisko, dotykające każdej już dziedziny życia człowieka – począwszy od polityki przez gospodarkę, a na kulturze skończywszy, zwłaszcza w przypadku ostatniego z wymienionych czynników potrzeba czasu na ocenę czy niesie on pozytywne czy raczej negatywne skutki. Mająca miejsce globalizacja kulturowa, zwana również „McDonaldyzacją”, przejawia się w zakrojonym na dużą skalę przyjęciu kultury USA w postaci nadmiernego konsumpcjonizmu i adopcji elementów tradycji amerykańskiej do własnych warunków – w taki sposób powstaje swoista chimera kulturowa, lecz również często się zdarza, iż dotychczasowe tradycyjne wartości i wzorce ulegają zatraceniu bądź niezwykle silnemu osłabieniu.

Elżbieta Daszkowska

Wiek XX można uznać za czas globalizacji, a więc procesu przemian, u podstaw których leży swobodna wymiana towarów nie napotykających na bariery graniczne, brak ograniczeń co do przemieszczania się ludzi, kapitału, technologii, informacji, wiedzy, idei. Zmiany dotyczą wszystkich aspektów życia społeczno- gospodarczego, na pierwszy rzut oka wydawać by się mogło, że dynamiczny rozwój gospodarczy niesie ze sobą tylko pozytywne przemiany w sferze zdrowia ludzkości np. wzrost nakładów finansowych na ochronę zdrowia, upowszechnianie nowoczesnych technik leczenia czy medykamentów nie wywołujących skutków ubocznych. Dokładna analiza tematu wskazuje jednak, że proces globalizacji sprzyja rozprzestrzenianiu się chorób, jak też powstawaniu nowych jednostek chorobowych.

  Elżbieta Daszkowska

Początek XXI w. jest czasem, gdy Japonia w swojej zagranicznej polityce ekonomicznej dokonała widocznego przejścia z bilateralizmu amerykańskiego na multilateralizm azjatycki. U progu XXI w. na decyzje Tokio w coraz większym stopniu ma wpływ rosnąca rola Chin w regionie Pacyfiku.

  Elżbieta Daszkowska

Bezpośrednim rezultatem reform zapoczątkowanych w Chinach w 1978 r. było otwarcie gospodarki Państwa Środka na świat i niebywały jej rozwój, który średniorocznie wynosił nawet 10 proc. Taki sukces gospodarczy jest precedensem na skalę globalną, jako że żadnemu innemu państwu nie udało się przeprowadzić tak skutecznej transformacji gospodarczej. W jej efekcie Chiny w ciągu 30 lat przekształciły się z biednego kraju rolniczego w drugą potęgę ekonomiczną na kuli ziemskiej. Szybkie zmiany ekonomiczne wpłynęły jednak niekorzystnie na strukturę demograficzną i społeczną kraju, co w efekcie zagraża perspektywom dalszego rozwoju gospodarczego.

  Elżbieta Daszkowska

1 maja 2014 r. minęło dokładnie 10 lat od momentu akcesji Polski do Unii Europejskiej i oficjalnego otwarcia rynków wielu państw Europy Zachodniej. Zdaniem kluczowych ekspertów datę tą należy uznać za początek masowego exodusu Polaków – wg oficjalnych statystyk za granicą żyje już ponad 2 mln posiadaczy polskich paszportów. 

  Elżbieta Daszkowska

Zapaść światowych finansów, która wybuchła w 2008 r., odbiła się bardzo szerokim echem we wszystkich gospodarkach świata i obnażyła problemy gospodarcze wielu państw. Również kontynent azjatycki został dotknięty skutkami kryzysu finansów, jednakże z uwagi na niejednolitość gospodarek państw tego regionu wspomniane skutki zostaną przedstawione na przykładzie największych organizmów gospodarczych Azji, tj. Chin (ChRL) oraz Japonii.

  Elżbieta Daszkowska

Główną bolączką współczesnych relacji handlowych jest niemożność alokacji nadwyżki chińskiego eksportu netto na rynku amerykańskim, co miało miejsce w ciągu ostatniego dziesięciolecia. Faktem niezaprzeczalnym jest, że w ciągu ostatniej dekady społeczeństwo USA żyło na kredyt, mylnie wychodząc z założenia, że jeśli dolar amerykański jest walutą światową, to sytuacja tego typu jest ekonomicznie dla konsumentów amerykańskich bezpieczna.

geopolityka  Elżbieta Daszkowska

Niewątpliwą zasługą Kemala Ataturka było nie tylko stworzenie podwalin nowoczesnego i laickiego państwa, ale też wytworzenie w społeczeństwie tureckim nowej kultury prawnoobyczajowej. Pierwszy prezydent Republiki Tureckiej w pewnym sensie „wymyślił” współczesny naród turecki, reinterpretując przeszłość i budując jego nową przyszłość.

geopolityka  Elżbieta Daszkowska

Lata 2011 i 2012 okazały się czasem pełnym wyzwań dla polityki zagranicznej UE i Turcji. Wybuch tzw. „arabskiej wiosny” był sprawdzianem zarówno dla państw Europy, jak i kraju znad Bosforu. Co więcej, w przypadku tego ostatniego nastąpiła dalsza reorientacja polityki zagranicznej w kierunku obszaru Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu (MENA), wywołana w dużym stopniu brakiem postępu w rozmowach Ankary z Brukselą w kwestii akcesji do UE, jak również reakcjami Ankary na wydarzenia bliskowschodnie w 2011 r. 

  Elżbieta Daszkowska

Ścisła integracja z krajami Europy Zachodniej stanowiła strategiczny cel polityki zagranicznej Turcji już od lat 50. XX w. Z tego też powodu Ankara jest jednym z najstarszych członków Sojuszu Północnoatlantyckiego (od 1952 r.), a pierwszy raz wniosek o członkostwo do Wspólnot Europejskich zgłosiła jeszcze w 1959 r.